تأثیر نوسانات قیمت آهن بر قیمت تمام شده مسکن

یکی از عوامل تأثیرگذار در قیمت تمام شده مسکن، قیمت مصالح ساختمانی است. در میان مصالح ساختمانی قیمت آهن تأثیری به مراتب بیشتر نسبت به قیمت سایر مصالح ساختمانی دارد. زیرا بسیاری از مواد و مصالحی که در ساختمان به کار می‌روند مانند تیرآهن، میلگرد، درب، پنجره، شیرآلات و ...، از آهن به عنوان ماده اولیه در تولید آن‌ها استفاده می‌شود. طبق برآوردهای اقتصادی صورت گرفته، افزایش قیمت آهن تأثیری به میزان 20 تا 25 درصدی بر قیمت تمام شده مسکن دارد. یعنی افزایش 100 درصدی قیمت آهن، باعث افزایش 20 تا 25 درصدی در قیمت تمام شده ساختمان می‌شود.

 قیمت تمام شده آهن درکشور ایران علی‌رغم بهره‌مندی از منابع غنی سنگ آهن، بنا به دلایلی از نوسانات بازارهای جهانی و شرایط سیاسی کشور تأثیرپذیری بالایی دارد. علاوه‌بر وابستگی قیمت آهن به میزان عرضه و تقاضا، علت وابستگی بالای آن به شرایط اقتصادی، وابسته بودن به فرایند‌های تولیدی تکنولوژیک با ارز بری بالا برای واردات مواد و تجهیزات لازم است.

افزایش قیمت آهن علاوه بر تأثیر مستقیم بر قیمت تمام شده ساختمان که شرح آن در ابتدای مطلب بیان شد، تأثیری غیرمستقیم نیز بر قیمت مسکن دارد. در بازار مصالح ساختمانی کشور، نوسان قیمت آهن به عنوان یک عامل تأثیرگذار و معیار در قیمت‌گذاری سایر مصالح ساختمانی نیز مطرح است. 
در عین حال که قیمت آهن بر قیمت تمام شده ساختمان تأثیر می‌گذارد، در نقطه مقابل میزان رکود و یا رونق در ساخت‌و‌ساز و همچنین میزان تقاضا نیز بر قیمت خود آهن عامل تعیین کننده‌ای است. مطابق با گزارش فصل پاییز مرکز آمار ایران از قیمت و اجاره مسکن در سال 1398، در فصل پاییز میزان معامله خانه کلنگی نسبت به فصل تابستان با افزایش 47 درصدی روبه‌رو بوده است. اما نسبت به پاییز سال 1397 در تعداد معاملات تغییری ایجاد نشده. هم‌چنین بر مبنای آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار در فصل تابستان سال 1398، تعداد 2125 پروانه ساختمانی توسط شهرداری تهران صادر شده که نسبت به فصل مشابه سال گذشته، 27 درصد کاهش داشته است. مجموع مساحت زیربنای تعیین شده در پروانه‌های صادر شده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری تهران در حدود 2667 هزار متر مربع بوده که نسبت به فصل مشابه سال گذشته، حدود 31 درصد کاهش داشته است. هم‌چنین تعداد واحدهای مسکونی پیش‌بینی شده در پروانه‌های صادر شده در فصل تابستان بالغ بر 14540 واحد بوده که نسبت به سال گذشته حدود 31 درصد کاهش داشته است. 

این آمارها در کنار آمارهای دیگر بیان‌گر آن است که در سال آینده به احتمال بالا رکود بر بازار ساخت‌و‌ساز مسکن حاکم خواهد بود. طبق پیش‌بینی‌ قیمت مسکن در سال 99‌، افزایش قیمت حداکثر به اندازه نرخ تورم خواهد بود. به علاوه، به دنبال رکود در بخش سرمایه‌گذاری مسکن و ساخت‌وساز، بازار مصالح ساختمانی مخصوصا آهن و مصالح مشتقه از آن، تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. در عین حال می‌بایست عامل رکود در ساخت‌وساز را در کنار سایر عوامل هم‌چون نوسانات نرخ ارز، نرخ تورم و وضعیت بازارهای جهانی در کنار هم برای پیش‌بینی نوسانات قیمت آهن مورد بررسی قرار داد.